Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Herniaria hirsuta & Blitum bonus-henricus

fotò
fotò
Erbo-de-matriço

Herniaria hirsuta

Caryophyllaceae Illecebraceae

Àutri noum : Erbo-de-maire, Blanqueto.

Noms en français : Herniaire hirsute, Herbe-du-Turc.

Descripcioun :
L'erbo-de-maire es uno planto proun bourrihudo que rebalo au sòu dins li relarg secarous. Fai de flour verdo mistoulino. En Prouvènço trachis la subsp. hirsuta qu'a de péu en crouchet sus lou calice. Coumpara emé la turqueto-blanquinouso que ié sèmblo proun, mai qu'es uno planto renadivo.

Usanço :
D'après F. Mistral, èro emplegado contro l'isterìo (TdF). Ramentèn que se cresié qu'èro une malautié de femo en raport emé la matriço ("uterus > hystérie"), d'aqui que vèn si noum.

Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Herniaria
Famiho : Caryophyllaceae
Famiho classico : Illecebraceae

Ordre : Caryophyllales

Coulour de la flour : Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1700 m
Aparado : Noun
Mars à juliet

Liò : Tepiero seco - Champ - Colo - Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Herniaria hirsuta L., 1753

fotò
fotò
Sangàri

Blitum bonus-henricus

Amaranthaceae Chenopodiaceae

Àutri noum : Espinarc-bastard, Cago-chin, Erbo-dóu-bouen-Enri, Ouerlo, Orlo.

Nom en français : Epinard sauvage.

Descripcioun :
Lou sangàri es uno planto bèn couneigudo que trachis dins lis ancian cast de fedo e lis ermas riche en azouto. Se recounèis à si fueio en lanço que lou dessouto èi cubert d'esflourado blanco.

Usanço :
"Las raviolos d'erbo 'mé de sangàris soun bèn bouonos" (J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 58). "Lous sangàris, li chal pas manjar cruds, perqué li a souvènt lou parpalhou' dedins. Lei chal fa couire" (ibid.). Vaqui la receito de la farço de "raiolos" d'Emile Franco (Barver-06) : "A-lei, si mete d'erbos (bletos o sangàrigou), de froumai, en pòu de petrino (ou de viando de dobo), dous òus, en pòu de cebo, de givert e, se voulès, de bàlicou" (A. Grinda, Lou Barverenc, op. cit., p. 76.

Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Blitum
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae


Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2600 m
Aparado : Noun

Liò : Cast - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau - Champ
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Blitum bonus-henricus (L.) C.A.Mey., 1829 (= Chenopodium bonus-henricus L., 1753 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RRR
ges
R
ges
ges
C
CCC
CCC

Herniaria hirsuta & Blitum bonus-henricus

R
C
C
C
C
C
C
R

Coumpara Erbo-de-matriço emé uno autro planto

fotò

Coumpara Sangàri emé uno autro planto

fotò